Financiële voorspelling voor 2023: hoe kunnen bedrijven het hoofd bieden aan de turbulente economie?

Een onstabiele context, fluctuerende hoeveelheid grondstoffen, onzekere kasstromen… Ondernemingen hebben de laatste maanden te maken gehad met een omgeving die steeds complexer wordt. Daarom is het moeilijk om betrouwbare en nauwkeurige budgettaire prognoses te maken. Enkel met de ‘rolling forecast’ – een methode waarbij voortdurend financiële prognoses opgesteld worden – heb je het gemakkelijker. Dit soort voorspellingen, die gebaseerd zijn op realtimegegevens gedurende het hele jaar, kunnen heel effectief blijken.

Sterke economische gevaren

De afgelopen maanden zijn uitdagend geweest voor kmo’s. Ze moesten navigeren in een zeer onzekere omgeving, gekenmerkt door een combinatie van grootschalige externe schokken: gezondheidscrisis, oorlog in Oekraïne, inflatie, enz. Zulke, vaak aanhoudende, gebeurtenissen versterken de bevoorradingsproblemen van sommige sectoren en zorgen voor hoge prijzen voor veel grondstoffen. Op logistiek vlak leidt dit dan weer tot vrees voor de energiebevoorrading. En dan houden we nog geen rekening met het tekort aan arbeidskrachten. Om dat op te vangen, moeten bedrijven meer dan ooit hun budget optimaal toewijzen en een strategische visie hebben op korte en langere termijn. Daarvoor baseren ze zich dikwijls op een traditioneel prognoseplan dat op basis van de budgettaire cijfers wordt opgesteld. Die gegevens resulteren in een gekwantificeerde prognose van alle activiteiten van de onderneming: exploitatie, productie, investeringen, cashflow, … Daarop gebaseerd kunnen de vereiste middelen toegewezen worden.

De ‘rolling forecast’, een prognose die niet met het fiscaal jaar verbonden is

Prognosemethodes maken het mogelijk de vastgestelde doelen te vergelijken met de verwachte resultaten en eventuele afwijkingen vast te stellen. Zo kunnen indien nodig aanpassingen aangebracht worden. Toch gaat het hierbij vaak om verouderde gegevens die geen rekening houden met de voortdurende veranderingen waarmee je bedrijf geconfronteerd wordt. Bovendien is die voorspelling beperkt tot één fiscaal jaar. Dat kan de strategische visie bemoeilijken, aangezien de meeste bedrijfsactiviteiten plaatsvinden zonder rekening te houden met de timing van de boekjaren.

Al enkele jaren gebruiken sommige ondernemingen daarom ook de rolling forecast als prognosemethode. Concreet gaat het hier enerzijds ook over een gekwantificeerde prognose. Anderzijds wordt er ook rekening gehouden met de nieuwste gegevens en de voortgang van de realisaties. Dit soort forecasts wordt maandelijks of elk trimester gemaakt voor een periode die losstaat van het fiscaal jaar en kijkt soms tot wel 24 maand in de toekomst.

De KPI’s werken zich voortdurend bij

Met deze beheerstool kunnen we spreken van “glijdende prognoses”, wat de letterlijke vertaling is van “rolling forecast”. Het maakt namelijk gebruik van een glijdende periode om de KPI’s onafgebroken bij te werken. Dat gebeurt naargelang de bedrijfsnoden, de projectvoortgang en eventuele veranderingen die zich kunnen voordoen. Denk bij dat laatste bijvoorbeeld aan koersschommelingen, onvoorziene omstandigheden…, die niet stoppen omdat een fiscaal boekjaar afloopt. De voordelen? De onderneming beschikt dan over budgettaire opvolging en over realistische prognoses om dag na dag haar acties en toegewezen middelen nauwkeurig bij te sturen. Dat maakt besluitvoering eenvoudiger, rationeler en sneller. Uit een onderzoek van FSN, The Modern Finance Forum, blijkt dat bedrijven die een rolling forecast gebruiken, betere en nauwkeurigere prognoses maken dan de traditionele modellen.

Digitale hulpmiddelen om prognoses te vergemakkelijken

Maar om over glijdende prognoses te beschikken, is het nog steeds noodzakelijk om voortdurend controle- en managementmiddelen te kunnen inzetten. Ten eerste wil dit zeggen dat de teams en besluitvormers van de onderneming regelmatiger tijd moeten investeren dan de eenvoudige, occasionele betrokkenheid die een klassiek prognoseplan vereist. Ten tweede moeten de kmo’s over doeltreffende digitale beheersinstrumenten beschikken om de financiële gegevens optimaal te centraliseren. Op basis van robuuste technologieën, die flexibiliteit, veiligheid en toegang tot de nieuwste innovaties bieden tegen lagere kosten. Bovendien moet zo’n toepassing financiële rapportagetools in de cloud bieden met intuïtieve en dynamische dashboards waarmee alle spelers in de rolling forecast hun gegevens op een collaboratieve manier kunnen bijwerken. Wanneer de gegevens eenmaal zijn gecentraliseerd, moeten zij vervolgens worden getranscribeerd om een realistisch totaalbeeld van de financiële toestand van de organisatie te geven, met het oog op voortdurende consolidatie. Het is aan de onderneming om de meest relevante parameters en het update-interval te bepalen, afhankelijk van haar behoeften en doelstellingen!