Hoe beperk je de impact van energieprijs-stijgingen?

De stijgende energieprijzen laten hun impact voelen bij elke kmo. Afhankelijk van bedrijfstype of locatie, zien velen hun rekeningen de lucht ingaan, zelfs met overheidssteun en prijsplafonds.

Dat zorgt voor een moeilijke periode voor menig bedrijfsleider. Een tijd die het doorzettingsvermogen, flexibiliteit en je kracht om doortastende beslissingen te nemen op de proef stelt. Als bedrijfsleider bepalen jouw acties of je organisatie het overleeft of niet, of zelfs groeit.

Wat kan je doen om het bedrijf waar je zo hard aan werkte te beschermen? Dat lees je in dit artikel waarin we enkele fundamentele tips delen:

Hoe kan de prijsstijging jouw bedrijf beïnvloeden?

Hoe pak je de energiecrisis aan?

Vijf weerbaarheidsstrategieën

Onze conclusie

Hoe kan de prijsstijging jouw bedrijf beïnvloeden?

De hogere prijs op je nieuwe energiecontract beïnvloedt meer dan alleen je operationele kosten. Het heeft ook impact op je inspanningen om rendabel te blijven en om te groeien. Of je nu in de B2B of B2C zit, de stijgende facturen zorgen voor verandering op verschillende vlakken:

• Operationele kosten: deze is vanzelfsprekend. Zo goed als alles gaat meer kosten, van het licht aansteken en toestellen laten draaien tot voorraad aankopen en producten distribueren.

• Het vertrouwen en veilig gevoel van je medewerkers: komen bedrijven onder druk, dan onze jobs ook. Voeg daaraan toe dat de energiefactuur ook thuis stijgt en het is niet onlogisch dat dit voor angst zorgt bij medewerkers.

• Verstoring van je toeleveringsketen: hoge energiekosten zorgen voor hogere prijzen van producten en diensten. Dat geldt ook voor de bedrijven die aan jou leveren. Van grondstoffen en kantoormateriaal tot transport en dienstverlening, de energieprijsstijgingen laten zich het meest voelen in de toeleveringsketen.

• Minder verkoop: zowel consumenten als bedrijven trekken de gordel wat strakker aan. Wie jij ook bedient, je ziet de inkomsten waarschijnlijk dalen omdat klanten enkel nog geld uitgeven aan het strikt noodzakelijke. Voeg daar hogere operationele kosten aan toe en je winstmarges worden langs twee kanten aangevallen.

Deze zaken nauw in het oog houden, helpt bedrijven de nodige aanpassingen maken wanneer nodig. Je zal wat moeten schipperen tussen deze dingen, maar zolang je er geen enkele echt verwaarloost, zul je ongetwijfeld de druk verlichten. Weet wel dat de impact van deze vier dingen verschilt van bedrijf tot bedrijf.

Dus wat kan je doen om die prijsstijgingen op afstand te houden?

Hoe pak je de energiecrisis aan?

In onzekere tijden lijkt prognoses maken onmogelijk. Of toch accurate prognoses. Zowel kosten als verkoop worden beïnvloed, maar de mate waarin hangt af van de aard van je bedrijf. Wie in energie-intensieve sectoren zit zoals transport, productie of zware industrie ziet de kosten uit de pan swingen. Bij de offline retail en horeca gaat de verkoop dan weer de dieperik in. Hoe dan ook, je moet voorbereid zijn op alles.

Aangezien er zoveel onzekerheid is, doe je er goed aan verschillende financiële scenario’s te testen in plaats van specifieke en accurate prognoses te maken. Daardoor kan je meerdere plannen opstellen die een antwoord bieden op een waaier aan situaties. Dit laat ook toe om na te gaan op welk punt je echt serieus in de problemen komt. Bovendien geeft het je ook een ijkpunt om na te gaan hoeveel reserves je moet hebben, gebaseerd op cashflow-posities, en kan je limieten opleggen aan je energieverbruik.

Voor dit soort tests kan je twee richtingen uit: je kan kijken naar de kosten en naar de verkoop. Voor elk van beide kan je mogelijke financiële scenario’s uittekenen die in ernst groeien en in kaart brengen hoe je telkens zou reageren. Hieronder vind je een aantal voorbeelden:

Kosten

Scenario 1: energiekost stijgt 300 procent

Scenario 2: energiekost stijgt 400 procent

Scenario 3: energiekost stijgt 500 procent

Verkoop

Scenario 4: verkoop daalt 10 procent

Scenario 5: verkoop daalt 20 procent

Scenario 6: verkoop daalt 30 procent

Bovenstaande cijfers zijn puur hypothetisch. Je doet er goed aan om jouw scenario’s aan te passen aan je bedrijfscontext gebaseerd op research en gesprekken met anderen in je sector.

Indien je er de meerwaarde van inziet, kan je de scenario’s nog uitdiepen en zelfs combineren, zoals wat je doet bij 300 procent stijging van de kosten én 20 procent minder verkoop. Hou er wel steeds rekening mee dat dit slechts één manier is om na te gaan welke moeilijke omstandigheden mogelijks op je pad komen. Het biedt een mooi startpunt om enkele weerbaarheidsstrategieën uit te werken.

Vijf weerbaarheidsstrategieën

Er is geen enkele strategie die voor iedereen werkt om de energiecrisis door te komen. Je plannen moeten, net zoals je bedrijf, uniek zijn. Wel gingen we in gesprek met een aantal experts in de sector. Zo stelden we vijf weerbaarheidsstrategieën op die als basis voor de jouwe dienen.

Strategie 1: wees bedachtzaam bij contractonderhandelingen

Deze strategie is perfect wanneer stijgende energiekosten een grotere impact hebben dan dalende verkoop.

Een van de grootste uitdagingen tijdens een energiecrisis is het onderhandelen over je nieuwe energiecontract. Voor velen zit dat er aan te komen en dat zorgt voor onzekerheid over de kosten. Het maakt het proces gewichtig en complex. Je huiswerk doen over leveranciers en de juiste verwachtingen hebben voor je gaat onderhandelen is aangeraden.

Kijk bijvoorbeeld wat de gemiddelde prijs ongeveer is. Zo begin je niet aan het gesprek met onrealistische eisen. Anders kan je je aan teleurstelling en onontvankelijke leveranciers verwachten. Eens je die cijfers hebt, verzamel je zoveel mogelijk offertes. Wees dus steeds bereid om van leverancier te veranderen als er ergens een betere deal is.

Op vlak van contractduur zijn er verschillende richtingen die je uit kan. De juiste hangt af van jouw specifieke situatie. Contracten van langere duur beschermen je tegen toekomstige stijgingen, maar je hangt dan wel langer vast aan die ene leverancier. Kortere contracten geven meer flexibiliteit, maar kosten mogelijk meer door prijspieken. En dan is er ook nog de hybride aanpak. Daarbij kiezen bedrijven voor de ene helft van hun vastgoed een langere duur en voor de andere een korte.

Ook de timing doet ertoe bij je onderhandelingen. Begin minstens een maand voor de einddatum van je contract aan je zoektocht. Een naderende deadline dwingt je zo niet om een gehaaste beslissing te nemen. Indien mogelijk vermijd je ook drukke periodes zoals de winter.

Bovenal: ga niet met een agressieve houding gaan praten met leveranciers. De situatie is stresserend en frustrerend voor bedrijven, maar lastig worden zorgt niet voor goede deals. Heb je geen tijd of heb je geen vertrouwen in je onderhandelingsvaardigheden, dan kan je overwegen om een energiemakelaar in te schakelen.

Strategie 2: bekijk je aanbod voor je gaat besparen

Deze strategie is perfect voor situaties waarbij grote besparingen onvermijdelijk lijken.

Sta je als bedrijf voor een gigantische stijging in energiekost, dan lijkt besparen op andere vlakken onvermijdelijk. Dat gaat van jongleren met budgetten tot niemand nieuw aannemen of zelfs medewerkers ontslaan. Als het voortbestaan van je bedrijf ervan afhangt, heb je geen keus.

Voor je tot de drastische maatregelen overgaat moet je er wel zeker van zijn dat je alle andere opties hebt bekeken. Zo kan je je producten en diensten onder de loep nemen, de minst winstgevende laten vallen en enkel die met de beste marges behouden. Efficiëntie is het sleutelwoord en kijk ook zeker niet te ver vooruit want het zijn onzekere tijden. Door out-of-the-box te denken neem je geen beslissingen waar je later spijt van hebt.

Strategie 3: overweeg om naar hernieuwbare energie om te schakelen

Deze strategie is perfect voor bedrijven die de financiële ruimte hebben om te investeren in hun weerbaarheid op de lange termijn.

Zoek je een nieuwe leverancier? Overweeg dan zeker diegene die hun stroom uit hernieuwbare bronnen halen. Wind- en zonne-energie zijn namelijk goedkoper dan die geproduceerd met olie of gas. Echter betekent dat niet altijd dat ze apart – en dus aan een lagere prijs – worden verkocht.

Het ideale scenario is dus je eigen elektriciteit opwekken met zonnepanelen, waterkrachtinstallaties of windturbines. Dat vereist echter een stevige investering die je niet meteen terugverdient. Die onafhankelijkheid van leveranciers zal je op de lange termijn wel meer opbrengen. Zeker nu batterij-technologie steeds goedkoper en efficiënter wordt. Wie zelf stroom genereert en opslaat zou in de toekomst wel eens immuun kunnen zijn aan pieken in gas- en olieprijzen.

Als verdedigingslinie tegen de huidige crisis is deze strategie misschien niet de beste optie. Voor wie aan duurzaamheid en geen uitstoot werkt, is het dat mogelijk wel waard.

Strategie 4: zet in op energie-efficiëntie

Deze strategie is perfect voor bedrijven waar energie sowieso al een grote kost is.

Of je nu overweegt om te investeren in nieuwe energiebronnen of niet, het is altijd een goed idee om je verbruik te verminderen en te optimaliseren. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar niet iedereen is er zich van bewust op hoeveel manieren je dat kan doen en de impact ervan.

Als eerste focus je best op kleine gedragswijzigingen in je energiegebruik voor gebouwen en machines. Steeds alle lichten uitdoen, de verwarming een graadje lager zetten, en machines en digitale borden uitzetten tijdens de sluitingsuren, vormen een mooi beginpunt. Uiteraard zijn er sommige zaken die steeds aan moeten staan zoals koelkasten. Daar kan je wel overwegen om ze te vervangen met een energiezuinig exemplaar.

Denk vervolgens na hoe je verloren energie kunt verminderen. Vermoedelijk is daar de grootste boosdoener warmteverlies. Dat kan je aanpakken met isolatie en tochtstoppers. Je haalt dan meer uit de energie die je sowieso verbruikt.

Strategie 5: positief blijven

Deze strategie is perfect voor alle situaties!

Positief blijven is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Wat we leerden uit de pandemie is dat wie vastberaden was de moeilijke periode overleefde of zelfs groeide. Of dat nu kwam door de deuren terug te openen, hun bedrijf online te brengen of nieuwe technologie te omarmen; dankzij moedige en duidelijke acties kwam het voor vele bedrijven tot een goed einde.

Een voorzichtige, maar proactieve aanpak van deze crisis is aan te raden wanneer je geconfronteerd wordt met onzekerheid. Akkoord, sommige bedrijven zullen in het stof bijten, maar ervan uitgaan dat jij daartoe behoort, is wat voorbarig. Positief blijven is dus de boodschap, want wie negatief denkt, werkt slechte resultaten zelf in de hand. Die proactieve, positieve mindset aanhouden is essentieel om de crisis door te komen, maar dat is misschien nog wel de meest uitdagende opdracht. Wie hier toch in slaagt op momenten dat er harde beslissingen moeten gemaakt worden, maximaliseert hun kansen op succes.

Onze conclusie

Een gebrek aan duidelijkheid over de uiteindelijke impact van energieprijsstijgingen en overheidssteun op lange termijn, zorgt dat je klaar moet zijn voor zoveel mogelijk verschillende scenario’s. Door de weerbaarheidsstrategieën hierboven in het achterhoofd te houden heb je een betere kans om je bedrijf te beschermen terwijl de crisis voorbij raast.